Çocuk felci hastalığı (poliomiyelit), çocuk felci virüsünün neden olduğu bulaşıcı bir enfeksiyon hastalığıdır. Üç farklı tipi olan çocuk felci virüsü, ağız yoluyla vücuda girer, boğazda ve bağırsaklarda çoğalarak, vücudun diğer bölgelerine yayılır. Başlangıç belirtileri ateş, baş ağrısı, halsizlik, kusma, boyunda sertlik, kol ve bacaklarda ağrıdır. Yaklaşık her 200 vakadan bir tanesinde, hastalık etkeni olan virüs omuriliğe geçerek, orada kasların hareketlerini sağlayan sinir hücrelerini tahrip eder. Bu tahribat kalıcı olup, sinir hücrelerinin yerini yeni hücreler alamadığı için, etkilenen kaslar artık çalışamazlar ve hastalık hayat boyu sürecek felçlere neden olur. Felçli vakaların %5-10’unda solunum kaslarında felç gelişerek ölüme yol açabilir.

Hastalık en sık 5 yaşından küçük çocuklarda görülür, ancak daha büyük çocuklar da hastalığa yakalanabilir. Hastalık, erişkinlerde de nadiren ortaya çıkabilir.

Virüs, özellikle hijyen koşullarının kötü olduğu bölgelerde bir çocuktan diğer çocuğa, dışkı ile kirlenmiş besin ve sular ile bulaşır. Hastalık etkeni virüsün uzun süreli taşıyıcısı yoktur, hayvanlar da hastalık etkenini taşımazlar.

    Çocuk felci hastalığının tedavisi yoktur. Çocuk felci virüsü ile enfekte çocukların % 95’inden fazlasında belirti görülmez. Belirtili vakalarda üst solunum yolu enfeksiyonu, mide-bağırsak sistemi bozukluğu ve grip benzeri bulgular ortaya çıkar. % 1’inden azında, genellikle bacaklarda, felç ortaya çıkar. Ancak felçlerin ortaya çıktığı çocuklarda bu felçler tedavi ile düzelmez ve hayat boyu devam eder.

Polio hastalığının neden olduğu engellilik durumu uzun dönem rehabilitasyon programları ile geriletilebilir.Bu tedavide amaç; hastanın dengesini,postürünü düzeltmek, kas kuvvet ve koordinasyonunu artırmak, fonksiyon ve aktiviteleri artırmak olarak özetlenebilir.Bazen rehabilitasyona cerrahi uygulamalar (tendon transferleri,eklem ve kemik düzeltme ameliyatları) eklenebilir. Polio sekeli rehabilite edilebilir bir durumudur.

MULTİPL SKLEROZ

Multipl Skleroz (MS) santral sinir sisteminin yani beynin ve omuriliğin inflamatuar (yangısal) bir hastalığıdır. Özellikle santral sinir sistemindeki beyaz madde yapıları hastalanır. Beyaz madde, santral sinir sisteminin kendi içerisinde ve bu bölüm ile vücudun diğer bölümleri arasında iletişimi sağlayan sinir liflerinden oluşur.

MS’li hastalarda santral sinir sistemindeki bu beyaz maddede plak veya lezyon diye adlandırılan hasarlı alanlar görülür. Bu hasarlı alanlarda siniri çevreleyen myelin denilen bir maddede kayıp gözlenir. MS’de olabilecek olaylar önceden tahmin edilemez ve oldukça değişkenlik gösterir. Bu nedenle MS’i tanımlayabilmek çok zor bir durumdur. Sinir sisteminde etkilenen yere ve etkilenme derecesine göre, hastalığın tipi ve şiddeti hastadan hastaya değişebilir.

Multipl Sklerozda 2 atak arasındaki süre uzun olursa, hastalık 25 yaşından önce başlarsa, MR’da lezyonlar az ise ve tek bölgede ise hastalığın iyi seyirli olduğuna ait bulgulardır. Ayrıca,hastaların kadın olması da prognozun iyiliği yönünde bir kriterdir. Ancak MR bulgularında etkilenen alan fazla ise hastanın hareket,denge fonksiyonları,iç organ fonksiyonlarına ait bulgular varsa hastalık için olumsuz faktör sayılır. Yine 40 yaşından sonra başlaması ve hastaların erkek olması kötü prognoz için ön bulgulardır.

MS hastaları genelde tek tedavi biçiminin ilaç tedavisi olduğunu düşünürler ancak bütün MS hastaları (iyi yada kötü seyirli olsun) rehabilitasyon programlarından belirgin yarar görmektedirler. Rehabilitasyon programları sonucunda hastaların denge, yürüme, postürlerinde düzelme gözlenir. Günlük yaşam aktivitelerinde iyileşme gözlenir.